Schaduwen

De schaduw van de takken van de notenboom danst een grillig patroon over het gazon. Schaduwen zijn vreemde dingen: ze lijken er niet te zijn, maar blijven je achtervolgen, waar je ook gaat. In Peter Pan is de held die niet groot wil worden zijn schaduw kwijt. In heel veel volksverhalen spelen zich duistere dingen in de donkerste schaduwen af. Alles wat het licht niet kan verdragen, houdt zich daar immers op. Het doet me denken aan hoe ik als kind bang was om na het donker onder mijn bed te gluren. Wie weet wat daar zou opduiken? Wat zijn we blij als het licht aan het einde van de tunnel opduikt! We herademen en laten die kille donkerte snel achter ons.

Schaduwen zijn er nog steeds. In de coulissen van de coronatragedie zijn politici duistere spelletjes aan het spelen, met in hun kielzog de media. Vooral het credo: wie het snelst is, krijgt het meest, lijkt hier van toepassing. Een rapport werd gelekt met alle gevolgen vandien. Waar is het humanitaire, het diep-menselijke mededogen naartoe, dat we de voorbije weken zo van dichtbij mochten meemaken? De band met de natuur werd herontdekt, we spraken allemaal over hoe het beter kon en dat we hieruit zouden leren. Daar ben ik nu niet meer zo zeker van, in al het geharrewar om de beste zitjes en de grootste portefeuille. We zijn geen haar veranderd. Ik laat de schaduwen voor wat ze zijn en ga verder op mijn eigen pad. Als het dan niet op grotere schaal kan gebeuren, wil ik er hier in mijn micro-omgeving wel de nodige lessen uit trekken. Dat ben ik mijn kinderen verschuldigd en alle generaties die na hen komen.

Vandaag is online leren. Zoon en echtgenoot bogen zich over de wiskunde, dochter had een online tekenles en ik een college over religie in de vroegmoderne tijd. Het was een verademing weer in een klasruimte te zijn, al ga ik echt blij zijn om weer in die harde collegebanken te mogen zitten, of mijn eigen klas op school weer te mogen betreden. De wildste scenario’s worden in de media naar voor geschoven. Scholen die halve dagen beginnen, mondmaskers op trein en tram, anderhalve meter afstand tussen de leerlingen. Mij lijkt dat allemaal niet zo evident. Maar goed, de cijfers vertellen positievere verhalen dan in het begin. Hopelijk houdt de trend nu aan en houdt het politieke geworstel en borstgeklop op.

Terwijl ik me aan wat literatuur wijd en religie bestudeer van lang vervlogen tijden, besef ik dat er nog niet zoveel veranderd is. Er zijn nog altijd relikwieën, zelf in het leven geroepen mirakels en mensen die nergens voor terugdeinzen zolang het maar in het religieuze plaatje past. Er zijn nog altijd druktemakers en mensen die in de schaduwen opereren. Die ewige Wiederkehr des Gleichen, orakelde een gedeprimeerde Nietszsche. Ik zou hem haast gelijk durven geven. Geschiedenis herhaalt zich en wij leren niet altijd genoeg.

Het is de vrijheid waar we zo halsstarrig naar op zoek zijn.