Nieuwe dagen

Er staat een wind die aan mijn gemoed trekt. Soms zijn er van die dagen waarin de onrust hoogtij viert, waar niets soelaas biedt en waarin ik met mezelf geen blijf weet. Ik dwaal onrustig door het huis en er komt niets uit mijn handen. Toch wel, troosten mijn huisgenoten. Je hebt opgeruimd, een was weggewerkt, wat kruiden uitgeplant, een brief geschreven, de douche gepoetst, middageten gemaakt. Dat klopt, denk ik. Dat heb ik allemaal gedaan. En ook een wandeling met de hond, een fietstocht naar de geitenboer en het bestellen van een paasmenu voor zondag. Van waar dan die onrust? Een deel heeft te maken met de werken in de straat wat verderop. Een graafmachine schraapt de hele dag al met een metalen vork over een betonnen vloerplaat. Het is een geluid dat door merg en been gaat.

Zoon en ik kijken naar Jane, de documentaire over het leven en werk van Jane Goodall. Ik kende haar van naam, maar deze film zag ik nog nooit. We worden allebei meegesleept door de liefde voor de natuur, de vasthoudendheid van deze onderzoekster en het geduld dat ze mateloos schijnt te hebben. Het wachten tot ze resultaat boekt duurt lang, maar wat loont het. We zien hoe chimpansees een soort menselijke samenleving hebben, hoe ze samenleven, hoe ze ruziën, hoe ze hun kinderen opvoeden en hoe ze oorlogen voeren. De film toont adembenemende beelden uit de jungle, laat dieren zien die als we niet opletten binnenkort ook zijn uitgestorven of toch met uitsterven bedreigd. Het doet me denken aan de recentere film The biggest little farm, waarbij een koppel een stuk bar land omtovert tot een zelfregulerende boerderij, maar waar de problemen ook eerst enorm groot zijn: de oogst wordt opgegeten door vogels, de bomen worden aangevreten door ongedierte, de kippen bedreigd door wilde dieren. Er schijnt geen einde te komen aan de calamiteiten, maar toch blijven deze mensen weer overeind krabbelen en verder doen. En uiteindelijk blijken de meeste hindernissen zichzelf op te heffen.

Het is ergens in geloven dat ervoor zorgt dat je blijft doorgaan. Een droom najagen, dat kan veel verschillende vormen aannemen. Een apensoort bestuderen en daardoor meer over mensen leren. In de film zegt Goodall dat wij mensen de enige soort zijn die een taal hebben ontwikkeld, waardoor wij in staat zijn om heel intens en wetenschappelijk te communiceren. We zijn daarin andere diersoorten ver vooruit. Een boerderij uit de grond stampen, is ook een droom. En ook: wetenschappers die koortsachtig een virus bestrijden en daar elke dag voor gaan.

De kat cirkelt rond mijn benen. Ze wil buiten. Echtgenoot staat op en doet de schuifdeur open. De kat rent niet meteen naar de deur. Er hangt een heel ritueel aan vast. Eerst moet echtgenoot een paar meter afstand nemen. Dan loopt de kat op haar dooie gemak naar de openstaande deur, snuft een paar keer in de lucht en glipt door het openstaande gat, de vrijheid in.

Morgen is er gelukkig weer een nieuwe dag.